ارتودنسی فانکشنال یکی از انواع ارتودنسی است که می‌تواند مشکلات نوع دوم را اصلاح کند. مشکلات نوع دوم گروهی از ناهنجاری‌های و نامناسبی‌های فکی است که دندان‌های فک بالا جلوتر از دندان‌های پایین قرار می‌گیرند. بریس های فانکشنال یا ثابت یا متحرک هستند که نوع متحرک آن بیشتر در اروپا متداول است. البته از بین همین بریس های متحرک نیز، آن‌هایی که قسمت فک بالا و پایین جداگانه دارند (که برای جابه‌جا کردن فک پایین به هم وصل می‌شوند) بیشتر مورداستفاده قرار می‌گیرند. انواع دیگر بریس های فانکشنال تنها از یک قسمت تشکیل‌شده‌اند، بااین‌حال دندان‌ها ممکن است دیرتر به این نوع بریس ها عادت کنند.
هدف از انجام ارتودنسی فانکشنال
دلیل استفاده از ارتودنسی فانکشنال مرتب شدن دندان به نحوهای مختلف است یعنی به‌جای فشار واردکردن به دندان‌های اطراف و روی‌هم‌رفته و نامناسب، این فشار به فک وارد شود تا وسعت پیدا نکند و برای دندان‌ها جا بازگردد. ارتودنسی فانکشنال معمولا روی فک بالایی و پایینی قرار می‌گیرد تا فک را گسترش دهد و نمای زیباتری را به بیمار هدیه کند. همچنین با انجام ارتودنسی فانکشنال، سینوس‌ها بازشده و آپنه و مشکلات خواب اصلاح خواهند شد. با فن عدم خارج‌سازی (ثابت) که در آن از بریس های گسترش‌دهندهٔ کام استفاده می‌شود می‌توان به نتایج بسیار خوبی دست‌یافت. به‌هرحال این بریس ها متحرک نیستند و باید به‌صورت ثابت برای زمان مشخصی دردهان قرار داشته باشند. برخی از بیماران با ثابت بودن این بریس ها مشکل‌دارند اما نتیجهٔ حاصل، ارزش این سختی را خواهد داشت.
ارتودنسی فانکشنال
تفاوت بریس های فانکشنال با بریس های سنتی
درگذشته بریس های سنتی فقط برای صاف کردن دندان‌ها بودند، به‌عبارت‌دیگر بریس های فانکشنال دارای رویکردی مجزا هستند یعنی برای افرادی که هدف اصلی آن‌ها درمان ارتوپدی است، مناسب می‌باشند. این هدف شامل بهبود راه تنفسی و کام (انسداد) بیمار است. صاف کردن دندان‌ها از طریق ارتودنسی سنتی دومین هدف برای ارتودنسی فانکشنال است. قبل از شروع هرگونه درمان ارتودنسی سنتی، ارتودنسی فانکشنال به جنبه‌های ارتوپدی از سلامت بیمار می‌پردازد.
- استخوان‌های اسکلتی که سروصورت را تشکیل می‌دهند.
- استخوان‌های فک بالا و پایین و مفصل گیجگاهی فکی (TMJ).
- ارتباط مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) با گردن و پشت.
- مجرای تنفسی بیمار.
می‌توان پس از پرداختن به مشکلات ارتوپدی، هرگونه درمان ارتودنسی سنتی که برای بیمار مناسب است را آغاز کرد.
مزایای ارتودنسی فانکشنال
حال به بعضی از مزایای ارتودنسی فانکشنال اشاره می‌کنیم:
- هماهنگ شدن فک بالا و پایین، فضاسازی برای دندان‌های نامرتب، اصلاح حالت سرو گردن و همچنین ماهیچه‌های اطراف است. اصلاح ساختار صورت،
- لبخندی پهن‌تر، همراه با نیمرخی زیباتر برای بیمار به ارمغان می اورد.
- در این روش توازن صورت همراه با رشد بیمار حفظ می‌شود.
- ارتودنسی فانکشنال باعث کاهش اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) می‌شود.
- نتایج آن باثبات است.
- فرآیند حذف دندان به‌ندرت انجام می‌شود.
- در این روش از ابزارهایی استفاده می‌شود که نگهداری و نظافت آن‌ها نسبت به دیگر ارتودنسی‌ها بسیار آسان‌تر است.
- امکان برداشتن آسان ارتودنسی برای انجام ورزش یا نواختن آلت موسیقی.
- در این روش درمان می‌تواند در سنین بسیار پایین (۳ تا ۸ سال) آغاز شود.
معایب ارتودنسی فانکشنال
- گاهی در بعضی امور مثل رعایت بهداشت دهان و دندان بزرگ‌ترین دشمنمان خودمان هستیم به عبارتی در ارتودنسی فانکشنال؛ بیمار باید با پزشک همکاری کند. در مراحل بعدی ارتودنسی فانکشنال از بریس های متحرک استفاده می‌شود و درصورتی‌که فرد به‌طور منظم و طبق دستور پزشک از این بریس ها استفاده نکند و به‌ندرت از آن استفاده کند، ارتودنسی اثرگذار نبوده و درصد موفقیت درمان به طرز چشمگیری پایین خواهد آمد.
- به گفتهٔ برخی منابع، انتخاب ارتودنسی فانکشنال تصمیمی بسیار جدی است. برای تشخیص روش درمانی بهتر و موثرتر (چه کودک و چه بزرگ‌سال) دندان‌پزشک موظف است تا توصیه‌ها و نکات مهم هر روش را به شما بگوید و در انتخاب مناسب‌ترین روش به شما کمک کند. به خاطر داشته باشید که ارتودنسی فانکشنال لبخندی پهن‌تر و زیباتر را برایتان به ارمغان می‌آورد.
بریس های فانکشنال چگونه نصب می‌شوند
ارتودنتیست از دندان‌های بالا و پایین قالب می‌گیرد تا بریس ها دقیقا بر اساس شکل دهان بیمار ساخته شوند. بریس های فانکشنال توسط تکنسین های آزمایشگاه ساخته می‌شوند و ساخت آن‌ها حدودا ۲ تا ۳ هفته به طول می‌انجامد. پس از جلسهٔ قالب‌گیری، وقت دیگری برای بیمار در نظر گرفته می‌شود که بریس ها نصب شوند. این بریس متحرک است و پزشک به بیمار نحوهٔ گذاشتن و خارج کردن آن را نشان می‌دهد و قبل از خروج از مطب، بیمار باید از راحت بودن آن‌ها دردهان مطمئن شود.
طول مدت درمان با بریس های فانکشنال چقدر است
اپتدایی ترین مرحله عمل ارتودنسی فانکشنال؛ بریس های فانکشنال است. این مرحله معمولا ۹ تا ۱۲ ماه به طول می‌کشد که این زمان به تعهد بیمار نسبت به‌قرار دادن دائمی بریس ها و حاد یا خفیف بودن ناهنجاری فک بیمار بستگی دارد. به‌طور طبیعی باید انتظار داشت که اورجت یا فاصلهٔ عرضی فک بالا و پایین هرماه یک میلی‌متر کاهش یابد. بااین‌حال به‌محض اینکه اوجت به‌طور کامل کاهش یافت، دندان‌پزشکتان از شما می‌خواهد که تنها غروب و شب‌ها از بریس هایتان استفاده کنید تا زمانی که برای مرحلهٔ بعدی درمان آماده شوید. به‌طورکلی این مراحل درمان که شامل بریس های ثابت ارتودنسی نیز است، ۲ تا ۳ سال به طول می‌انجامند.
آیا ارتودنسی فانکشنال درد دارد
- معمولا عمل ارتودنسی فانکشنال درد زیادی ندارد و فقط در اول کار قرار دادن بریس ها، کمی درد خواهند بود و معمولا چند روز طول می‌کشد تا بیمار به وجود آن‌ها عادت کند.
- هنگامی‌که بریس ها قرارگرفتن، باید بلاک‌ها حتما با یکدیگر در تماس باشند.
- با گذشت فقط چند روز یاد می‌گیرید که چگونه باوجود بلاک‌ها دردهان صحبت کنید.
- زمانی که بیش‌ازاندازه آزرده باشید، می‌توانید از مسکن‌هایی که برای سردرد استفاده می‌کنید کمک بگیرید درواقع باید قبل از آن دستورالعمل بستهٔ دارو را مطالعه کنید مشکلی پیش نیاید.
- زمانی که این آزردگی ادامه داشت، باید به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کنید و موضوع را به وی اطلاع دهید تا بار دیگر بریس ها را چک کند و از جاگذاری صحیح آن اطمینان حاصل کند.
آیا استفاده از بریس فانکشنال قبل از ۱۰ سالگی مفید است
در اروپا، درمان ارتودنسی فانکشنال در رده سنی 10 سالگی به‌عنوان (درمان پیش از موعد) در نظر گرفته می‌شود. بااین‌وجود این درمان در خیلی از کشورها معمول است. تحقیقات و مطالعات نشان می‌دهند که زمان درمان ارتودنسی فانکشنال در سنین پایین موثر نبوده و ممکن است تاثیری کمتر از آغاز آن در سنین ۱۰ تا ۱۴ سالگی داشته باشد. بااین‌حال در شرایط خاص، خصوصا اگر کودکان از ظاهر دندان خود رنج می‌برند، ممکن است درمان اولیه توصیه شود.
نحوهٔ نگهداری از بریس های فانکشنال
- باید بدانید که حتما فانکشنال را بیرون از محفظه‌شان نگه ندارید. بریس ها را در جیب یا کیفتان قرار ندهید. بریس ها را داخل دستمال‌کاغذی نپیچید. برای جلوگیری از ضربه یا گم‌شدن بریس ها، آن‌ها را در محفظه یا جعبهٔ مخصوص خود قرار دهید.
- زمانی که مسواک می‌زنید حتما بریس های فانکشنال را هم‌زمان که دندان‌هایتان را مسواک می‌زنید آن‌ها را تمیز کنید و همچنین با استفاده از مسواک همیشگی و خمیردندان خود، بریس ها را نیز تمیز کنید.
- باید بدانید که همیشه بریس ها را طبق دستورالعمل تمیز کنید.
آخرین دیدگاهها