بیماری های لثه (Periodontal diseases) مجموعه ای از عفونت های باکتریایی هستند که می توانند بافت ها و ساختارهای نگهدارنده دندان ها، از جمله لثه ها و استخوان های فک، را تحت تاثیر قرار دهند. این مشکلات می توانند به تدریج پیشرفت کنند و در صورت عدم درمان به موقع، منجر به تحلیل لثه ها و حتی از دست دادن دندان ها شوند. در این مقاله از مجله orthodr به بررسی علائم، عوامل، روش های تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری ها می پردازیم.
اطلاعاتی که قرار است مطالعه کنیم
بیماری های لثه یکی از شایع ترین مشکلات دهانی هستند که هر کسی را تحت تاثیر قرار می دهند. این بیماری ها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
ژینژیویت نوعی التهاب است که معمولاً در مراحل ابتدایی بیماری دیده می شود. این مشکل با علائمی همچون قرمزی، تورم و خونریزی لثه همراه است. ژینژیویت معمولاً ناشی از تجمع پلاک های باکتریایی روی دندان ها و لثه ها است و با رعایت بهداشت دهان و دندان قابل درمان است.
اگر ژنژیویت درمان نشود، ممکن است به پریودنتیت تبدیل شود. پریودنتیت یک عفونت جدی تر است که به بافت های نگهدارنده دندان و استخوان فک آسیب می رساند. این وضعیت منجر به تحلیل لثه ها و از دست دادن دندان ها می شود.
تشخیص زودهنگام مشکلات لثه می تواند به جلوگیری از پیشرفت آن ها کمک کند. برخی از علائم شایع مشکلات لثه عبارتند از:
خونریزی لثه ها هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان یکی از اولین علائم وجود مشکل جدی در لثه است. این خونریزی ناشی از التهاب و آسیب به بافت های لثه است.
لثه های ملتهب معمولاً قرمز و متورم هستند. این علائم نشان دهنده التهاب و عفونت لثه ها هستند.
بوی بد دهان می تواند ناشی از تجمع پلاک ها و باکتری ها و التهاب لثه ها باشد.
در موارد پیشرفته تر، لثه ها ممکن است از دندان ها عقب نشینی کنند و ریشه های دندان ها بیشتر نمایان شوند.
لق شدن دندان ها به دلیل تحلیل استخوان و بافت های نگهدارنده دندان یکی از نشانه های پریودنتیت پیشرفته است.
عوامل مختلفی می توانند در بروز و پیشرفت مشکلات لثه نقش داشته باشند. برخی از این عوامل عبارتند از:
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و عدم استفاده منظم از مسواک و نخ دندان منجر به تجمع پلاک ها و بروز بیماری می شود.
برخی افراد به طور طبیعی مستعد مشکلات لثه هستند و این وضعیت می تواند به دلیل عوامل ژنتیکی باشد. استعداد ژنتیکی برای بیماری های پریودنتال می تواند به تحلیل لثه منجر شود. ضخامت و ساختار طبیعی لثه ها بر میزان تحلیل آن ها تاثیر می گذارد.
سیگار کشیدن و استفاده از محصولات دخانیاتی می تواند جریان خون به لثه ها را کاهش داده و باعث تحلیل آن ها شود.نیکوتین باعث کاهش جریان خون به لثه ها و افزایش خطر تحلیل لثه می شود. مواد شیمیایی موجود در دخانیات می تواند به بافت های دهانی آسیب برساند.
تغییرات هورمونی مانند بارداری، یائسگی، و استفاده از داروهای ضدبارداری، لثه ها را حساس تر و مستعد بیماری می کند. کاهش هورمون های استروژن می تواند به تحلیل بافت های دهانی و لثه ها منجر شود.
برخی بیماری های سیستمیک مانند دیابت و بیماری های قلبی می توانند خطر مشکلات جدی لثه را افزایش می دهند. دیابت کنترل نشده به عفونت های لثه و تحلیل بافت های دهانی منجر می شود. مشکلات قلبی و عروقی با التهاب لثه در ارتباط هستند.
تشخیص زودهنگام مشکلات لثه به جلوگیری از پیشرفت آن ها کمک می کند. روش های مختلفی برای تشخیص بیماری های لثه وجود دارد:
دندانپزشک با بررسی دقیق لثه ها و دندان ها نشانه های مشکلات لثه را شناسایی می کند. معاینه بالینی شامل بررسی لثه ها، دندان ها و ارزیابی میزان تحلیل بافت های دهانی است.
عکسبرداری از دندان ها و استخوان فک می تواند به شناسایی تحلیل استخوان و لثه کمک کند. این روش به دندانپزشک کمک می کند تا تغییرات در استخوان فک و بافت های دهانی را بررسی کند.
دندانپزشک با استفاده از ابزار خاصی عمق پاکت های لثه ای را اندازه گیری می کند تا میزان تحلیل لثه را مشخص کند. عمق پاکت های لثه ای نشان دهنده میزان تحلیل بافت های اطراف دندان است.
برخی آزمون های میکروبیولوژیکی به شناسایی باکتری های مضر مرتبط با مشکلات لثه کمک می کنند. این آزمون ها به دندانپزشک کمک می کنند تا نوع و تعداد باکتری های موجود در دهان را ارزیابی کند.
پیشگیری از بیماری های لثه به حفظ سلامت دهان و دندان ها و جلوگیری از مشکلات جدی تر کمک می کند. در ادامه به این روش های جلوگیری اشاره می کنیم:
درمان مشکلات لثه بستگی به میزان پیشرفت مشکل و وضعیت دهان و دندان ها دارد. روش های مختلفی برای درمان این بیماری ها وجود دارد که در زیر به بررسی آن ها می پردازیم:
جرم گیری و تسطیح ریشه به پاکسازی باکتری ها و پلاک های زیر لثه ای و صیقل دادن سطح ریشه دندان کمک می کند. این روش در کاهش التهاب لثه و بهبود اتصال بافت های لثه به دندان ها نقش دارد.
برخی داروهای ضدالتهاب و آنتی بیوتیک ها می توانند به کاهش التهاب لثه و کنترل عفونت های باکتریایی کمک کنند. داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن به کاهش التهاب و درد لثه کمک می کند. آنتی بیوتیک ها به کنترل عفونت های باکتریایی و کاهش تجمع باکتری ها کمک می کند.
در موارد شدید، جراحی لثه ضروری باشد. این روش ها شامل پیوند لثه و جراحی فلپ لثه می شود.
درمان لیزری به کاهش التهاب و تحریک بافت های لثه برای بازسازی کمک می کند. این روش غیرتهاجمی و بدون درد است و به بهبود سریع تر لثه ها کمک می کند.
بیماری های لثه یکی از شایع ترین مشکلات دندانپزشکی هستند که تأثیرات قابل توجهی بر سلامت دهان و دندان ها دارند. با شناخت علل، علائم، و روش های پیشگیری و درمان، می توان از پیشرفت این بیماری ها جلوگیری کرده و سلامت دهان و دندان ها را حفظ کرد.
داشتن دندان های سالم اعتماد به نفس شما را بهبود می بخشد. زمانی که دندان های شما سالم و سفید باشند، راحت تر می توانید با دیگران ارتباط برقرار کنید. شما هم چنین با اعتماد به نفس بیشتر در هنگام صحبت و در اجتماع صحبت می کنید، زیرا می دانید که لبخند چشم گیری دارید.